تعریف: باریکه های لیزری که واگرایی بسیار کمی دارند.

یک باریکه ی موازی شده نور، باریکه ای (معمولاً باریکه لیزر) است که واگرایی کمی دارد و بنابراین شعاع باریکه دستخوش تغییرات چشمگیری طی مسیرهای متوسط نمی شود. یک نمونه ساده از باریکه موازی شده، باریکه گاؤسی (که بسیار پر استفاده هم هست) است که طول ریلی آن در مقایسه با طول مسیر مورد نظر طولانی است. به عنوان مثال یک باریکه nm 1064 با شعاع کمر باریکه ی mm 1 که یک طول ریلی ۳ متری در هوا دارد، در یک چیدمان آزمایشگاهی معمول، موازی شده به حساب می آید. شایان توجه است که طول ریلی با مربع شعاع کمر باریکه متناسب است بنابراین شعاع باریکه ی بزرگ برای انتشار در فواصل طولانی ضروری است.

برای باریکه های با کیفیت باریکه غیر ایده آل، طول ریلی با فاکتور  به شدت کاهش می یابد، به این صورت که برای رسیدن به یک باریکه موازی، نیاز است که شعاع کمر باریکه بزرگتر باشد.

یک باریکه واگرا را به آسانی می‌توان توسط یک عدسی یا آینه منحنی موازی ساخت، تنها باید فاصله کانونی یا شعاع انحنا به نحوی انتخاب شود که جبهه ی موج اصلی که منحنی است، تخت شود (البته، شعاع باریکه در مکان لنز یا آینه باید به اندازه ی کافی بزرگ باشد تا بتوان به واگرایی کم دست یافت). هرگونه واگرایی باقیمانده را می توان با تغییر دقیق مکان عدسی یا آینه در امتداد جهت باریکه تنظیم کرد. میزان موازی بودن را می توان به عنوان مثال با اندازه گیری تغییر شعاع باریکه در امتداد مسیر طی شده توسط یک سنسور شیک هارتمن یا نوع خاصی از تداخل سنج ها، بررسی کرد.

در اپتیک فیبرها، اغلب از موازی کننده ی فیبری استفاده می شود. این نوع موازی ‌سازها برای هر دو نوع فیبر نوری بدون پوشش و فیبرهای دارای اتصال یا به عبارت دیگر برای کانکتورهای فیبر نر و ماده در دسترس هستند.

 

شکل ۱- یک لنز می تواند خروجی یک فیبر را موازی کند، یا یک باریکه ی موازی را به درون فیبر بفرستد.

 

باریکه های موازی به دلیل شعاع باریکه تقریباً ثابت، در چیدمان های آزمایشگاهی بسیار سودمند هستند. بنابراین می توان بدون استفاده از ادوات اپتیکی اضافی، فاصله بین اجزای اپتیکی را به آسانی تغییر داد و همچنین از افزایش شعاع باریکه نیز اجتناب کرد. بیشتر لیزرهای حالت جامد به طور طبیعی باریکه های موازی گسیل می کنند. یک تزویجگر خروجی تخت باعث ایجاد جبهه ی موج تخت (به عبارت دیگر کمر باریکه) در خروجی می شود و کمر باریکه معمولاً به اندازه ی کافی بزرگ است که از واگرایی زیاد جلوگیری کند. لیزرهای دیودی اگرچه باریکه های بشدت واگرا گسیل می کنند ولی با تجهیز کردن آن ها به المان های اپتیکی موازی ساز (حداقل موازی ساز در محور تند)، شدیداً می توان از این واگرایی در محور تند جلوگیری کرد.

برای فیبرها یک لنز ساده ی اپتیکی اغلب برای موازی سازی کافی است. اگرچه که کیفیت باریکه به خصوص برای فیبرهای تک مد با دهانه عددی بزرگ با یک عدسی کروی (اسفریک) بهتر حفظ می شود.